Wszystkich pasjonatów historii, ale także osoby zainteresowane zwiedzaniem urokliwych miejsc, zapraszamy na kolejny turnus z Klubem Turysty Kulturalnego. Tym razem odbędziemy podróż do kilku średniowiecznych grodzisk ulokowanych wzdłuż środkowego biegu Narwi: w Tykocinie, Łomży i Wiźnie. Zwiedzimy także Muzeum Północno-Mazowieckie w Łomży.
Grodziska to współczesna pozostałość po grodach, które funkcjonowały w średniowieczu. Do dziś pozostały po nich wały i fosy; reszta umocnień, a także wszystkie zabudowania drewniane, nie przetrwały upływu czasu i licznych konfliktów zbrojnych. Mazowieckie grody wzdłuż Narwi pozwalały nie tylko chronić się w nich miejscowej ludności, ale też stanowiły regionalne centra gospodarcze, administracyjne czy religijne. Niektóre funkcjonowały dłużej, część z nich działała bardzo krótko lub wręcz nie udało się ich wybudować do końca, jak np. grodu na terenie gminy Choroszcz, który pod koniec XIV w. budowany był w Złotorii.
Gród w Tykocinie funkcjonował najpewniej w XIII w. Co prawda nie był on obiektem szczegółowych badań archeologicznych, ale z jego położenia można domyślać się, że pełnił funkcję obronną dla lokalnego osadnictwa i osłaniał przeprawę na Narwi. Być może uległ zniszczeniu około połowy XIII w. Dopiero ponad wiek później Mazowszanie spróbowali zbudować w okolicy nowy gród, właśnie w Złotorii, jednak w trakcie budowy zniszczyli go Krzyżacy. Dopiero w późniejszych czasach w Tykocinie został zbudowany zamek, jednak odbyło się to już w innej lokalizacji, a stare grodzisko utraciło swoje obronne znaczenie.
Duży, kilkuczłonowy gród w Starej Łomży funkcjonował zapewne już od XI w. i pełnił, poza funkcją obronną, także rolę lokalnego centrum administracyjnego, rzemieślniczego i religijnego. Mimo zniszczenia grodu, w początku XV w. Łomża, już w nowej lokalizacji, została odbudowana i stała się siedzibą dużej jednostki terytorialnej – ziemi łomżyńskiej, wchodzącej w skład Księstwa Mazowieckiego.
Z kolei gród w Wiźnie, o genezie XI-wiecznej, był najważniejszym punktem obronnym całego wschodniego Mazowsza – miał on bronić od najazdów pruskich, jaćwieskich i litewskich. Był on nieraz zdobywany i niszczony, jednak za każdym razem książęta mazowieccy nakazywali jego odbudowę, ponieważ pozwalał on utrzymywać kontrolę nad drogami lądowymi i wodnymi górnej Narwi i Biebrzy. Rola obronna Wizny była nie do przecenienia nawet współcześnie, o czym świadczyły walki w tej okolicy w trakcie kampanii wrześniowej II wojny światowej. W XV w. także Wizna, już jako miasto, stała się siedzibą jednostki terytorialnej – ziemi wiskiej. Późniejsze wojny i koleje losu spowodowały jednak jej marginalizację, a dziś Wizna jest wsią.
Muzeum Północno-Mazowieckie w Łomży posiada stałą wystawę archeologiczną, gdzie znajdują się przedmioty pozyskane m. in. podczas prac na nadnarwiańskich grodziskach. Ekspozycja uzupełnia więc to, czego na grodziskach już nie można zobaczyć.
Po zwiedzaniu muzeum będzie zorganizowany ciepły posiłek w restauracji.
Wyjazd zaplanowany jest na 26 kwietnia (piątek). Wyjazd o godz. 8.30 spod M-GCKiS w Choroszczy, powrót ok. godz. 15.30
Koszt wyjazdu, przy założeniu że zbierze się pełna grupa: 80 zł. Koszt obejmuje transport z ubezpieczeniem, bilet wstępu do muzeum, ciepły posiłek, opiekę organizatora.
Zapisy pod numerem telefonu 85 719 14 31 lub osobiście w Centrum Kultury. Ilość miejsc jest ograniczona, decyduje kolejność zgłoszeń.
Edit: wydłużamy termin zapisów do wtorku, 23 kwietnia. Wszystkich zainteresowanych historią i podróżowaniem zapraszamy bardzo serdecznie! Osoby już zapisane informujemy, że zbiórka będzie miała miejsce pod siedzibą M-GCKiS (plac Z. Brodowicza) o godz. 8.15, wyjazd o godz. 8.30.
