Są wydarzenia, bohaterowie i opowieści przekazywane z pokolenia na pokolenie świadczące, iż Polakiem się nie bywa, ale jest trwale. Przykładem takiej wierności narodowi i ojczyźnie, wierności po grobową deskę są powstańcy styczniowi. Partia Ksawerego Markowskiego wraz ze swoim dowódcą poniosła ofiarę życia za obronę tego, co polskie. W 153. rocznicę wybuchu powstania styczniowego, w zimową noc 22 I 2016 mieszkańcy Choroszczy, Białegostoku i okolic zebrali się po patriotycznej mszy św. w choroskim kościele w miejscu pamięci narodowej na wzgórzu Szubienica, by oddać hołd poległym w zrywie i wszystkim patriotom uczestniczącym w tej heroicznej walce o Polskę.
Harcerze białostockiej chorągwi ZHP z Białegostoku i Choroszczy licznie uczestniczyli w wydarzeniu – tworzyli wartę honorową, służbę przy sztandarze powstańczym i Dzwonie Wolności oraz zapalili znicze pamięci przy Pomniku Powstania Styczniowego, a harcmistrz Andrzej Bajkowski odczytał apel poległych. Wydarzenie współtworzyło m.in. poprzez piękne oświetlenie pochodniami terenu i patriotyczne hasła liczne grono Stowarzyszenia Kibiców Jagiellonii Białystok „Dzieci Białegostoku” i reprezentanci Obozu Narodowo-Radykalnego.
Władze lokalne i krajowe nie wahały się upamiętnić rocznicy. W obchodach wziął udział burmistrz Choroszczy Robert Wardziński wraz z delegacją choroszczańskiej Rady Miejskiej. Z Białegostoku przybyła delegacja tamtejszej Rady Miejskiej reprezentowana przez koło Prawa i Sprawiedliwości. Poseł na Sejm RP Dariusz Piontkowski z PiS-u również uczestniczył w wydarzeniu, podobnie jak reprezentanci ministrów Krzysztofa Jurgiela i Jarosława Zielińskiego oraz radni powiatowi PiS i członkowie gminnego koła tejże partii.
Obchody uświetniły poczty sztandarowe jednostek OSP z gminy pod dow. kom. Tadeusza Lewkowicza. Strażacy z Choroszczy, Barszczewa, Paniek, Rogówka i Złotorii z dumą trwali ze znakami swoich jednostek w czasie całej uroczystości. Uczestniczyła w niej też grupa rekonstrukcyjna wchodząca w skład X Pułku Ułanów Litewskich.
Nie zabrakło od lat wspierającego organizację rocznicowych obchodów reprezentacji Przedszkola Samorządowego im. Jana Pawła II w Choroszczy. Żywą pamięć o powstańcach nieśli uczniowie i nauczyciele Zespołu Szkół – choroszczańskiej szkoły podstawowej i gimnazjum. Dyrektorzy i pracownicy szacownych miejskich i wojewódzkich instytucji oddali hołd powstańcom. Delegacje Banku Spółdzielczego w Białymstoku – Oddział w Choroszczy, Zakładu Energetyki Cieplnej, Wodociągów i Kanalizacji oraz Podlaskiej Izby Rolniczej złożyły wieńce i kwiaty.
Działacze lokalnych organizacji pozarządowych tradycyjnie zadbali, by uczcić wojowników o Polskę. W wydarzeniu udział wzięły delegacje Koła Emerytów i Rencistów nr 15 w Choroszczy, Parafialny Oddział Akcji Katolickiej, NSZZ Solidarność Rolników Indywidualnych – koła z Choroszczy i Złotorii, Klub Abstynenta Wolność i prof. Mariusz Zemło – prezes Stowarzyszenia Collegium Suprasliense, a także potomkowie rodzin powstańców – Markowskich, Kranców i Mikutowiczów. Rodziny oraz część z delegacji zapaliły również znicze przy Mogile Powstańczej nad Horodnianką.
Uroczystość przebiegała wedle tradycyjnego lokalnego rytu. Zebranych w imieniu organizatorów powitał niżej podpisany, następnie został odśpiewany przez wszystkich zebranych cały „Mazurek Dąbrowskiego”, a na maszt harcerka z ZHP wciągnęła sztandar wzoru z 1863. Manifest powstańczy odczytał i rys historyczny wygłosił Józef Waczyński prezes Towarzystwa Przyjaciół Choroszczy, następnie zapadła minuta ciszy, po której na wzgórzu rozległ się okrzyk „Chwała bohaterom!”. Apel poległych poprowadził hm Andrzej Bajkowski, a śpiew modlitwy Anioł Pański poprowadził Marek Żmujdzin radny powiatu białostockiego z klubu PiS. W czasie modlitwy 153 razy zabrzmiał Dzwon Wolności. Dzwonnikiem był harcerz z ZHP, podobnie, jak wykonawca salwy honorowej.
Po części oficjalnej zebrani mogli się ogrzać przy okolicznościowym ognisku, gdzie czekała ciepła herbata oraz bigos. Dzięki uprzejmości Urzędu Miejskiego część uczestników mogła skorzystać ze specjalnej linii autobusowej, by dojechać z Rynku 11 Listopada na wzgórze i po uroczystości powrócić do Choroszczy, do Centrum Kultury i Sportu, gdzie w galerii czekała na nich wystawa „Pamięć o powstaniu styczniowym”. Dodajmy, że wystawa będzie czynna do połowy lutego br. Urząd udostępnił również sprzęt do oświetlenia terenu i uprzątnął wspólnie z TPCh obszar wydarzenia ze śniegu.
Choroszczańskie obchody, na które złożyły się patriotyczna msza św., uroczystości w miejscu pamięci narodowej i wystawa w Centrum, zostały zorganizowane przez Towarzystwo Przyjaciół Choroszczy (inicjatora obchodów, z których pierwsze odbyły się w 1984), Urząd Miejski w Choroszczy, Parafię Rzymskokatolicką pw. św. Jana Chrzciciela i św. Szczepana Męczennika oraz Miejsko-Gminne Centrum Kultury i Sportu w Choroszczy przy wsparciu Stowarzyszenia Kibiców Jagiellonii Białystok „Dzieci Białegostoku” oraz Przedszkola Samorządowego im. Jana Pawła II i uprzejmości Państwa Andrzeja, Antoniego, Karola i Piotra Rudnickich – gospodarzy miejsca pamięci narodowej. W tym roku raz jeszcze wzgórze Szubienica będzie gościć uroczystości patriotyczno-religijne – 15 sierpnia w Święto Wojska Polskiego.
Telewizyjne relacje z wydarzenia przygotowały Twoja Telewizja Regionalna i TVP Białystok.
Wojciech Jan Cymbalisty, fot. Zbigniew Andruszkiewicz